Jadąc „trójką” z Legnicy w kierunku Kamiennej Góry, po prawej stronie drogi szybkiego ruchu niemal blisko Bolkowa, wyłania się bryła całkiem niemałego zamku w Świnach. Dojeżdża się łatwo do najstarszego na obszarze obecnej Polski zamku lokalną drogą nr 333 z Bolkowa. Zamek pochodzi z 1108 roku, przez niemal siedem wieków nikt go zdobył, dopiero w 1713 zniszczyły go wojska rosyjskie (sic!).

Od 2022 roku trwa odbudowa pałacu Świny. Przebudowano korony murów oraz zamku średniego, a także wzmocniono miejsca wymagające stabilizacji. Umocniono baszty północną i południową flankujące bramy warowni. Dobudowano stalowe i drewniane balustrady oraz barierki. Otwarto także podziemia. Zrobiono klatkę schodową z drewnianymi schodami. Cieszy parking, mały kiosk, sanitariaty. Trzeba to koniecznie zobaczyć.

No i zawitać potem, czy też wcześniej na Wschodni Grzbiet Gór Kaczawskich do miejscowości Płonina, gdzie Jacobs von Zedlitz postawił na skale w 1545 roku zręby zamku Niesytno na wysokości 550 m n.p.m. Dlaczego polecam zwiedzanie i zamku Świny i odwiedziny zamku i pałacu Niesytno? Ponieważ jednym i drugim kompleksem odbudowy zajmuje się ta sama spółka Krzysztofa Eugeniusza Harkowego i Jacka Drogosza. Podobno Niesytno we wczesnych wiekach było siedzibą rabusiów, może jakichś Janosików nawet. Po familii von Zedlitz pałac z zamkiem Niesytno przechodzi kilka razy z jednych do drugich rąk bogatych dolnośląskich rodów. Najstarsi przybysze w 1945 roku zastali potężne budowle niedużo uszkodzone. Niechętnie mówi się o kradzieżach mebli przez miejscowych i zamiejscowych. 2 lipca 1992 Niesytno zostało podpalone, podobno przez kogoś kto ubezpieczył obiekty licząc na sowite odszkodowanie.

Zamek i pałac Niesytno są teraz ogrodzone. Można się do nich zbliżyć i zrobić zdjęcia przez odbudowany budynek bramny. Ludzie mówią, iż po odbudowie w części pomieszczeń będzie hotel.

Nas najbardziej cieszy, że coraz więcej majętnych Polaków zainteresowało się nadającymi się jeszcze do odbudowy i zagospodarowania pałacami i zamkami dolnośląskimi.

Krzysztof Koss